Enciklopedia - Germa M |
|
Maēarunga: |
Shkop i vogėl me gunga
nė majė me tė cilin i bihet lodrės. |
Magjar: |
Shiko fjalėn kamanec. |
Maja e Tringėllimės: |
Emėrtim pėr njė majė
mali.; Nata eshte fort e
qetė, Qė oshėtin duke shkuar, Pėr zėra tė natyrės flet edhe Konica nė veprėn e tij letrare. Autori i lashtėsisė Servius flet mbi ekzistencėn e Kroit profetik Eneida- Virgjili 3.466), i cili buronte nė rrėzėn e lisit tė shenjtė, zhurmė e tė cilit qe profetike. Studiuesja Tamara Gjoka, flet edhe pėr vlerat e veēanta akustike tė arkitekturės popullore tė traditės. Sipas saj nė mjaft shtėpi karakteristike dhe objekte kulti, si p.sh nė Xhaminė e Plumbit nė Berat, konstatojmė dukurinė e birave akustike, tė cilat krijojnė nė kėto objekte ndėrtimore ambjente akustike tė veēanta dhe bukur tingėlluese pėr funksionin qė ato kryenin. Lit: Frashėri Naim, Vepra 1, Prishtine 1978; Gjoka Tamara, Mbi vlerat akustike tė arkitekturės sė traditės, tek Monumentet, 1/1981; Konica Faik, Vepra, Tiranė 1993 etj. |
Majekrahe kėngė: |
Shih fjalėn malėsorēe kėngė. |
Makam: |
Shkallė muzikore-melodi. Lit: Miso Piro, Muzikė popullore instrumentale, Tiranė 1990 etj. |
Malėsorēe kėngė: |
Kėngė kushtrimi tė
malėsorėve nė veri tė Shqipėrisė tė cilat kryejnė funksionin e zėdhėdhėnies. Burri burrit lajm
i ēon, Dora-guaskė vikamat mbledh. Kėngė asqershe
majėkrahi, -Uo po ku je, moreee Burri burrit, Lit: Munishi Rexhep, Kėngėt malėsorēe shqiptare, Prishtinė 1987 etj. |
Maratona e kėngės popullore: |
Festivali i parė kushtuar
kėngės popullore qytetare mbarėshqiptare nė shek. XXI nė mediat elektronike. |
Marrės: |
Zėri i parė i kėngės iso-polifonike shqiptare toske e labe. E gjejmė edhe nė folklorin gojor: Do tia marr, more,
njė herė, Shih fjalėn: shqiptare iso- polifonia. Lit: Sokoli. Ramadan, Folklori muzikor shqiptar-morfologjia, Tiranė 1965; Kruta Beniamin, Polifonia dyzėrėshe e Shqipėrisė Jugore, Tiranė 1989; Shituni Spiro, Polifonia labe, Tiranė 1989, Tole Vasil S, Sazet, muzika me saze e Shqipėrisė sė Jugut, Tiranė 1998; Taso Pano, Ēu kėput njė yll, Tiranė 2001 etj. |
Mbajmė avaz: |
Shiko fjalėn iso. |
Mbajmė kaba: |
Shiko fjalėn iso. |
Mbajmė zėnė: |
Shiko fjalėn iso. |
Mehter: |
Muziktar popullor
qė luan nė vegėl. |
Melodi: |
Gjini muzikore popullore
nė muzikėn me vegla. Lit: Sokoli Ramadan, Melodika jonė popullore, tek Buletini i USHT, 3/1960; Kruta Beniamin, Pėr njė zhvillim tė mėtejshėm tė melodisė dhe formės muzikore folkloristike nacionale, gaz. Mėsuesi, 1968, 9 gusht; Ēaushi Tefik, Fjalor i estetikės, Tiranė 1998, Tole Vasil S, Folklori muzikor-strukturė dhe analizė, Tiranė 2000 etj. |
Membra- |
Kategori e klasifikimit
tė veglave muzikore popullore. Lit: Sokoli R, Miso P, Veglat muzikore tė popullit shqiptar, Tiranė 1991 etj. |
Me tė qarė: |
Term i praktikės muzikore
popullore tė mbarė Shqipėrisė. |
Miledinat: |
Melodi. |
Miloti Luēie |
(Shkodėr 11 Maj 1929)
Artiste e Merituar, kėngėtare e shquar e kėngės popullore qytetare shkodrane
dhe mė gjerė. Kur kėndon Luēie
Miloti Luēia ka marrė edhe vlerėsime ndėrkombėtare duke u thirrur si bilbili i Ballkanit. Sipas akademik Tish Daisė: Luēia kthehej gjithmonė nė skenė pėr tė dytėn dhe tretėn herė nga duartrokitjet e pareshtura tė spektatorėve kudo qė ajo kėndoi. Gjithashtu Luēia ka drejtuar kursin njė vjeēar tė interpretimit tė kėngės popullore pranė Shtėpisė Qėndrore tė Krijimtarisė Popullore. Nga duart e saj kanė dalė artistėt e rinj si Liri Rasha, Dova Gjergji, Nikolin Troshi etj. Nė kėtė bashkėpunim bėjnė pjesė edhe kontaktet me artistėt lirikė, tė cilėt kanė pėrfituar prej saj, shumė prej teknikave tė kėndimit tė kėngėve popullore. Ndėr ta pėrmendim Gaqo Ēakon Artist i Popullit, Luiza Papėn, Fitore Mamaqin etj. Ajo ka kėnduar dhe regjistruar mbi 50 kėngė popullore brenda karierės 30 vjeēare. Tė gjitha regjistrimet e saj janė bėrė pranė Radio-Tiranės. Njė pjesė e kėngėve janė filmuar nga RTV shqiptar dhe nga kinostudioja Shqipėria e Re. Nė vitin 1984, nė qytetin e Shkodrės, RTV Shqiptar, me regji tė Osman Mulės realizon njė film dokumentar televiziv, mbi jetėn dhe veprėn e Luēie Milotit. L. Miloti mban titullin e Artistes sė Merituar me motivacionin: Interpretuese e rrallė e kėngės popullore. Nė vitin 2001, Maratona e kėngės popullore qytetare, aktiviteti i cili organizohet nga Tv KLAN akordoi ēmimin e karierės Luēie Miloti pėr kėngėtaren Fatmira Breēani nga Tropoja. Shiko Maratona e kėngės popullore qytetare. Lit: Hajro Riza, Pėr tė kujtuar njė kohė, Tiranė 1998, Daija Tish, Nė skenat e tre kontinenteve, Tiranė 2000 etj. |
Miso Piro: |
Etnomuzikolog i shquar
shqiptar . Vellime studimore: "Veglat muzikore tė popullit shqiptar" (me bashkautor R. Sokolin) . Botim i Akademisė sė Shkencave, Instituti i Kulturės Popullore, sektori i etnomuzikologjisė, Tiranė 1991, fq. 324. Pėrmbledhje nė anglisht; "Muzike Popullore instrumentale". Botim i Akademisė sė shkencave, Instituti i Kulturės popullore, sektori i etnomuzikologjisė ,Tiranė 1990, fq. 292. Pėrmbledhje anglisht; "Truall me Kengė". Botim i "Shtepisė Qėndrore tė Krijimtarisė Popullore",Tirane, 1983, fq. 263. Pėrmban 196 tekste poetike, fq. 60. Me transkriptime muzikore: kėnge vokale monofonike, kėngė vokale polifonike, vokale instrumentale, te zgjedhura nga Festivali Folklorik Kombėtar, Gjirokastėr 1983; "Truall me kėngė". Botim i "Shtėpisė Qėndrore tė Krijimtarisė Popullore". Tiranė 1988, fq. 200. Pėrmban 282 tekste poetike, 100 fq. me transkriptime muzikore: vokale homofonike, vokale polifonike, vokale instrumentale, instrumentale orkestrale, tė zgjedhura nga Festivali Folklorik Kombetar, Gjirokastėr 1988; Metodė pėr llautė. Botim i "Shtėpisė Qėndrore tė Krijimtarisė Popullore". Tiranė, 1965, fq. 200. Pėrmban 100 ilustrime pėr studimin didaktik tė llautės si dhe spjegimet teorike pėrkatėse. Artikuj studimorė: Ruajtja, pėrdorimi dhe riaktivizimi i instrumentave popullorė tradicionalė. Botuar nė "Probleme tė zhvillimit bashkėkohor ". Tiranė 1980; Sharkia dhe funksionet muzikore tė saj. Revista "Kultura popullore" Nr. 2, Tiranė, 1980; Llauta, funksioni dhe repertori tradicional dhe bashkėkohor i saj. Revista "Kultura popullore" Nr. 2,Tiranė 1980; Bakllamaja nė muzikėn tonė popullore. Revista "Kultura popullore" Nr.1, Tiranė, 1983; Roli dhe funksionet etnoartistike tė lahutės. Revista "Kultura popullore" Nr. 1, Tiranė, 1984; Ritmi dhe metri nė veglat kordofone. Revista "Kultura popullore" Nr. 2, Tiranė 1988; Vecori tė formės dhe pėrmbajtjes artistike nė muzikėn popullore instrumentale tė trevave veriore tė vendit. Revista "Kultura popullore" Nr. 1 Tiranė, 1989; Format e polifonisė instrumentale nė Shqipėri dhe marrėdhėniet e saj me polifoninė vokale, nė Simpoziumin Ndėrkombėtar tė mbajtur nė Tiranė mbi "Polifoninė e popujve tė Ballkanit", botuar nė revistėn "Kultura popullore" Nr. 1, Tiranė, 1990; Hartues dhe pjesėmarrės nė Fjalorin Enciklopedik Shqiptar me termat: bakllamaja, f. 62; cyladyjare, f. 145; ēiftelia, f. 169; fyelli, f. 300; lahuta, f. 592; llauta, f. 655; sharkia, f. 1001; zumareja, fq. 1205, Tiranė, 1985; Reformime te formacioneve instrumentale dhe te muzikes popullore qytetare te shqiperise ne dy shekujt e fundit. Revista "Kultura popullore" Nr.1-2, f.169-178. Tirane, 1994 etj. Vepra e tij shkencore ka njohje ndėrkombtare. |
Mishnicė: |
Shiko fjalėn gajde.
|
Mjedisi i dimnit: |
Festė karakteristike
popullore mbarėshqiptare e cila festohej nė muajin Dhjetor me kėngė, valle
dhe rituale. Po vjen Buzmi bujar Nė natėn e buzmit kėndohej dhe kėrcehej nga tė gjithė. Nė mesnatė zakonisht shkohej nė kishė. Karakteristike ėshtė vajtja e festuesve pranė bagėtisė ku tė gjithė imitojnė zėrin e kafshės, kryesisht zėrin e dhive. Sipas mendimit tė studiuesve nė festimet e buzmit ka praktika rite qė tė ēojnė nė mėnyrė tė qartė nė trashėgimin kulturor ilir. Shiko kalendari primitiv, mjedisi i verės. Lit: Zojzi Rrok, Gjurmė tė njė kalendari primitiv, Bultini i Institutit tė Shkencave, Tiranė 1949; Ēabej, E. Studime gjuhėsore-II Studime gjuhėsore -V, Prishtinė 1975; Lirika-I, Tiranė 1986;Zogu Sokol, La tradition du buzm e la contree de Puka, Culture populaire albanaise, 10/1990 etj. |
Mjedisi i verės: |
Festė karakteristike
popullore mbarėshqiptare, qė festohej mė 23 Prill me kėngė, valle dhe
rituale tė ndryshme. Sē mbolla njė mollė, Nė ditėn e parė dilet nėpėr fusha dhe mblidhen lule me tė cilat stolisen dyert dhe dritaret e shtėpive si dhe me ujin e ri spėrkatnin tė gjitha skutat e shtėpisė etj. Sipas Zojzit: tė nesėrmen herėt nė mengjes presin me bukė e gjellė e tė shtrueme, lindjen e diellit. Atje kalojnė ditėn me kėrcime dhe valle, kėngė dhe lojna . Nė kėt ditė dalin nė shesh kampjonėt e katundit nė gara tė ndryshme, nė kėrcime dhe kangė. Sipas Haxhihasanit: Shėn Gjergji ishte festa qė dallohej pėr pasurinė dhe origjinalitetin e lodrave popullore. Kėto festime nė muzikėn popullore qytetare shkodrane njihen me emrin shtregullat-shilarthat. Tipike pėr festimet e shtregullave nė Shkodėr ėshtė njė repertor i tėrė kėngėsh dhe vallesh tė lidhura ngushtė vetėm mė kėtė festė. Edhe nė Jug tė Shqipėrisė festimet e Shėn Gjergjit priten me ceremoni dhe rituale tė veēanta pėr kėtė ditė. Shiko kalendari primitiv, mjedisi i dimrit. Lit: Zojzi Rrok, Gjurmė tė njė kalendari primitiv, Bultini i Institutit tė Shkencave, Tiranė 1949; Sokoli R, Kangėt rituale nė tė kremtet vjetoretė popullit tonė, tek Studime filologjike, 4/1964; Ēabej Eqrem, Studime gjuhėsore -V, Prishtinė 1975; Tirta Mark, Kulte tė bujqėsisė dhe blegtorisė nė popullin tonė, tek Etnografia shqiptare, IX/1980; Sokoli Ramadan, Gjurmime folklorike, Tiranė 1981; Lirika-I, Tiranė 1986 etj. |
Mjeshtrat e punimit tė veglave: |
Mjeshtėria e punimit
tė veglave muzikore popullore pėrbėn njė zeje tė veēantė nė pamjen e pėrgjithshme
tė zejtarisė shqiptare. Lit: Arti popullor nė Shqipėri, Tiranė, 1959; Shkodra Zija, Esnafėt shqiptarė, Tiranė 1973; Kosta Sotir, Menēuria, shija dhe shkathtėsia e mjeshtėrve tanė popullorė, tek Mjeshtrit dhe arkitektura popullore, Tiranė 1976; Onuzi Afėrdita, Poēeria nė Shqipėri , tek Konferenca Kombėtare e Studimeve Etnografike, Tiranė 1977; Riza Emin, Mjeshtrit dhe arkitektura popullore, tek Mjeshtrit dhe arkitektura popullore, Tiranė 1976; Gjergji Andromaqi, Arti fshatar dhe zejtaritė artistike nė Shqipėri, tek Nėndori, 1978, nr. 8; Tirta Mark, Dukuri tė artit tė drugdhėndjes nė Kosovė, tek Kultura Popullore, 2/1981; Zeqo Moikom, Ndėrtimtarėt popullorė tė lashtėsisė, gaz. Puna, 1984, 31 gusht; Cani Xhyher, Stoli dhe pajisje tė punuara nga argjendarėt shkodranė, tek Etnografia shqiptare, 17/1990; Neziri Zymer, Tė dhėna gjeohistorike, etnokulturore dhe epikografike pėr katundet e Rugovės sė sipėrme, Gjurmime Albanologjike, Prishtinė 26/1996; Murtishi Kaim, Ladorishti, histori dhe tradita, Strugė 2001; Gjergji Andromaqi, Ligjėrata per etnologjinė shqiptare, Tiranė 2001 etj. |
Muko Neēo: |
(Himarė 21 tetor 1899
12 Dhjetor 1934) Kėngėtar i shquar popullor dhe konsolidues i zėrit
tė hedhėsit nė kėngėt polifonike tė Bregut. Disku 44003-Lule
je lule tė thonė. K.Cakalli, Dh. Rumbo, N.Muko. Lit: Varfi Dhimitėr, Goro Odise, Vlerat e kėngėve tė kėnduara nga grupi i Neēo Mukos, gaz. Zėri i Vlorės, 1981, 19 shkurt; Kėngė polifonike labe, Tiranė 1986; Varfi A, Neēo Muko (H) marjoti, Tiranė 1998; Tole Vasil S, Sazet, muzika me saze e Shqipėrisė sė Jugut, Tiranė 1998 etj. |
Munishi Rexhep: |
(Kosovė 1945) Etnomuzikolog
i shquar kosovar i gjysmės sė dytė tė shek. XX. Veprat kryesore: Artikuj shkencorė: Tė kėnduarit dy zėrėsh nė disa fshatra tė rrethit tė Kacanikut, Gjurmime Albanologjike, VII/1975, Prishtinė; Pėr kėndimin polifonik shqiptar nė Jugosllavi, Gjurmime Albanologjike, Prishtinė 1990; Njoftime organologjike mbi okarinėn, Gjurmime Albanologjike, Prishtinė 26/1996; Mitet dhe kultet mbi muzikėn pėrmes frazeologjive popullore, Gjurmime Albanologjike, Prishtinė 27/1997 etj. |
Museion: |
Fjalė e praktikės
muzikore tė Ilirėve. Lit: Ceka Neritan, Ilirėt, Sh.B.L.U 2000, etj. |
Muzika qytetare beratase: |
Enci. Qyteti i Beratit ėshtė i vendosur nė luginėn e quajtur Topallti, nė grykėn malore tė pėrshkruar nga lumi i Osumit. Nė mes tė shek. XIX kishte 1800 shtėpi tė banuara nga popullsi muhamedane dhe kristiane si dhe njė zhvillim tė admirueshėm tregėtar dhe kulturor. Si rezultat i rėndėsisė historike qė paraqiste qyteti i Beratit nė kohėn e Perandorisė Otomane, por dhe i veēorive gjeografike tė tij, formimi i muzikės qytetare, ndoqi deri diku tjetėr rrjedhė nga ajo e qyteteve tė tjera tė Toskėrisė apo dhe tė Labėrisė. Ėshtė nga tė vetmet raste qė kultura kompakte muzikore iso-polifonike e qyteteve tė jugut, u fqinjėsua diku nė qėndėr tė saj, me tė dhėnat e kulturės muzikore monodike perso-arabo-turke. Ndryshimi i muzikės sė fshatrave rreth Beratit (qė pėrfaqėson traditėn e lashtė muzikore tė zonės), me muzikėn e qytetit nė pėrgjithėsi, ėshtė njė tregues i ndryshimit tė njėsisė muzikore tė dikurshme qė ka patur qyteti i Beratit. Kėshtu, prej pushtimit turk e deri nė fillim tė shek. XIX, kultura muzikore e qytetit tė Beratit shfaqet si njė kulturė monodike, e kultivuar nga tajfat muzikore, ndėrkohė qė konstatojmė se kultura e re muzikore qytetare iso-polifonike, fillon e zhvillohet aty nė fillim tė shek. XX nga formacioni i sazeve, paralelsiht me muzikėn popullore qytetare tė Toskėrisė. Nė regjistrat osmane qysh nė shek. XVI, gjejmė tė shėnuar profesionin e muziktarit orkestrant tė Beratit tė quajtur me emrin mehter. Nga defteri i hollėsishėm i livasė-sanxhakut tė Vlorės i vitit 1520, tek ndarja e zejeve shohim se: Hasan Hysejni, Xhafer Hasani, Ferid Hasani, Jusuf Memi, Jusuf Ahmedi Sinan Jusufi, Jusuf Hysejni etj, figurojnė tė regjistruar me profesionin e orkestrantit. Mė pas, njė tjetėr tė dhėnė mbi ekzistencėn e formacioneve muzikore interpretuese nė Berat e jep Evlia Ēelepia (1670), i cili flet me respekt pėr grupin e muziktarėve qė ishte ndėr mė tė mirėt krahas tajfės sė Korēės, Leskovikut etj. Gjithashtu Ēelepia pohon se nė Berat kishte me dhjetra vende argėtimi, ku ndėr tė tjera interpretohej edhe muzika popullore. Nė pėrgjithėsi, deri nė vitet e para tė shek. XX, kultura muzikore e qytetit tė Beratit ishte njė kulturė muzikore e interpretuar nga tajfat e muziktarėve, muzikė e cila nė njė pjesė tė madhe tė saj ishte e sjellė prej komunikimit tė pėrhershėm tregėtar dhe kulturor tė qytetit tė Beratit me vendet e tjera dhe kryesisht me Turqinė. Si e tillė, ajo ishte njė kulturė monodike ( me njė zė), gjė qė e afronte nė tipologji kėngėn beratase me atė shkodrane, elbasanase, gjakovare etj. Nė fillim tė shek. XX, ashtu si nė tė gjitha qytetet kryesore tė Toskėrisė, filloi nė Berat edhe formimi i formacionit origjinal tė sazeve popullore shqiptare, apo siē njihet ndryshe formacioni polifonik i sazeve. Sazet e para nė Berat i gjejmė qysh nė fillim tė shek. XX. Lindja e sazeve ishte si njė rikthim nė traditėn iso-polifonike tė tė kėnduarit tė qytetit tė Beratit pėrpara pushtimit turk. Njė formacion i dėgjuar Sazesh ka ekzistuar nė Berat nė vitin 1915 i drejtuar nga violinisti i shquar Riza Nebati (tė cilin populli nė njė kėngė e ka vlerėsuar si Paganinin e qytetit tė tyre), njė tjetėr nga Isuf Meko Pėrmetari e mė vonė vėllezėrit Qamili tė ardhur po nga Pėrmeti. Po ashtu pėrmendim edhe Sazet e Usta Halit Beratit me gėrnetė (rreth 1910-1920), ato tė drejtuara nga Riza Jevi me qemane, e veēanėrisht ndihmesėn e sazeve tė Sybi Sadushit me gėrnetė. Ėshtė fakt i pamohueshėm qė njė pjesė e rėndėsishme e muziktarėve tė shquar popullorė beratas u shpėrngulėn nė qytetet e tjera tė Shqipėrisė pėr tė interpretuar muzikėn popullore. Kjo gjė solli njė transferim dhe komunikim tė vlerave tė krijuara nga njeri qytet nė tjetrin. Edhe mė parė kishte ndodhur kėshtu. Fama e ambjenteve muzikore tė Beratit bėri qė edhe muziktarė tė shquar si shkodrani Ismail Dobrunji tė vendosej nė Berat diku aty nė fund tė shek. XVIII. Po kėshtu, nė vitin 1825, muziktari popullor nga Berati Marko Krali fut pėr tė parėn herė violinėn nė ahengun e qytetit tė Shkodrės. Mė 1920, sazet e Naxhi Beratit, Hajri Malokut dhe Qemal Matės vendosen nė Tiranė, ndėrkohė qė Skramėt, familja e njohur e muziktarėve beratas, u shpėrngul pėr nė Vlorė. Sipas Mehqemesė: nė vitet 30 tė shek. XX nė Berat pėrmenden 16 muziktarė tė shquar popullorė si Selim dhe Luta Pasha, Mehmet Kovaēi, Shefit Hoxha, Shaban Dilo, Rabiona e Rufani Diku, Hysnie e Anife Kovaēi etj. Me shembjen e Perandorisė turke, nė Berat gradualisht u rrudh roli i tajfave tė muziktarėve, ndėrkohė qė u popullarizua repertori i kėngėve origjinale tė sazeve popullore beratase. Duhet theksuar se sot nė muzikėn popullore qytetare tė Beratit do tė konstatojmė si gjuhėn muzikore-monodike, por dhe atė iso-polifonike, tipar i kahershėm i Beratit tė vjetėr, rrethinave tė tij dhe i muzikės sė qyteteve jugore nė pėrgjithėsi. Pėr shkak tė pozicionit gjeografik, por dhe tė lidhjeve historike, tek sazet e reja tė Beratit, u shkri natyrshėm repertori monodik i kėngėve (qė deri para lindjes sė sazeve luhej nga tajfat e muziktarėve) me atė iso-polifonik Beratit tė vjetėr. Kėshtu, pėrveē repertorit tradicional tė qytetit, sazet zotėronin edhe numrat mė tė njohur tė muzikės qytetare shqiptare, si tė qytetit tė Vlorės, Pėrmetit, Elbasanit, Shkodrės, Tiranės etj. Sazet e Beratit pėrbėheshin nga 1 gėrnetė, 1 violinė, njė ose dy llauta dhe 1 def. Pėrmes kėngėve ne sot njohim emrat e veglave mė tė pėrdorura nga sazet dhe formacionet e tjera muzikore popullore tė qytetit tė Beratit, e bashkė me to edhe emrat e muziktarėve tė shquar beratas . Ja se si i kėndon populli nė njerėn prej kėtyre kėngėve: Kush i bie kanunit-e
Njė punė tė madhe nė kultivimin e kėngėve beratase kanė bėrė shumė muziktarė tė shquar popullorė tė kėtij qyteti, instrumentistė e kėngėtarė. Ndėr ta pėrmendim Riza Nebatin (violinistin virtuoz pjestar edhe i orkestrės sė Isuf Myzyrit), Naxhi Beratin, Hajri Malokun, Qemal Matėn, Kadri Fuga (Berat 1887- Berat 1953), Jorgji Bendi (Berat 1861- Berat 1914), Sulejman Naibin, Hamit Vokopolėn etj. Me emrin e muziktarit popullor Shyqyri Fuga (Berat 1883- Berat 1962), njihen kėngėt Morra mandolinėn, Nė fushė tė Uznovės, etj; me emrin e Sulejman Naibit nė popull njihen kėngėt: Jelekun kadife veshur , Kėshtu e kėshtu mė thanė, Aman , o im atė; me emrin e Qerim Fugės njihen kėngėt: Mblodhėm njė tufė lule, Shaja me shami tė kuqe, Ma gėzofsh shaminė jeshile, Ditėn e xhuma po bėhesh xhuluzi etj. Ndėr kėngėtarėt e shquara tė muzikės popullore qytetare beratase pas vitive 1950 pėrmendim: Virgjini Milen, Dhimitėr Dushin, Floresha Debinjėn etj. Ndėr sazet me aktivitet pas viteve 1990, pėrmendim edhe ato tė vėllezėrve Hoxha nga Lapardhaja e Beratit. Aktualisht kėnga popullore qytetare beratase ėshtė e pėrhapur dhe e pėlqyer nė Shqipėrinė e Jugut, nė atė tė Veriut e ca mė tepėr nė Shqipėrinė e Mesme dhe nė Kosovė Lit: Xhihani Meliha, Tradita, krijimtaria dhe zhvillimi i muzikės nė qytein e Beratit, Disertacion, 1976, Biblioteka e Akademisė sė Arteve; Mehqemeja Agim, Hapėsirat e kėngės popullore beratase, gaz. Kushtrimi, 1988, 20 Prill; Mehqemeja Agim, Kėngė e Beratit, Berat 2000; Duka Ferit, Berati nė kohėn osmane, shek. XVI-XVIII, Tiranė 2001 etj. |
Myzyri Isuf: |
(Elbasan 8 Mars 1881
Elbasan 21 tetor 1956) Artist i Popullit-pas vdekjes. Mjeshtėr popullor
i njohur gjithandej me emrin Usta. Krijues, kėngėtar-tenor dhe interpret
i shquar popullor nė veglėn e violinės i gjysmės sė parė tė shek. XX.
Lit: Ceka, H. Usta Isuf Myzyri, muzikant i dėgjuar i Shqipėrisė sė mesme, gaz. Bashkimi, 1957, 12 Korrik; Bebeti Mehmet, Shėngjergji Rrapush, Luftėtar dhe kėngėtar i lirisė, gaz. Shkumbini, 1982, 12 shtator; Filja Hysen, Isuf Myzyri, krijues i njohur i kėngės popullore, Drita, 1986, 9 mars; Dedej Sulė, Balliēi Alfons, Isuf Myzyri, Onufri 1996; Isuf Myzyri, broshurė. Elbasan; Shuteriqi Dhimitėr, Nga kėnga e popullit, Tiranė 1991 etj. |
Kliko ne njeren nga germat per te pare fjalet qe fillojne me ate germe.
A B C Ç D DH E F G GJ H I J K L LL M N NJ O P Q R RR S SH T TH U V X XH Z ZH
Kthehu tek faqja kryesore | Kthehu tek publikimet | Kthehu tek Enciklopedia |